تعیین روایی و پایایی پرسشنامه

در علوم انسانی و رفتاری بیشتر تحقیقات بر اساس پرسشنامه انجام می شود. بنابراین پرسشنامه ها باید از روایی و پایایی بالایی برخوردار باشند تا بتوانند داده های پژوهش را با دقت و جامعیت جمع آوری کنند.

روایی و پایایی پرسشنامه

یک آزمون خوب باید از تعدادی ویژگی مطلوب مانند عینیت، سهولت اجرا، عملی بودن، سهولت تعبیر و تفسیر، روایایی و پایایی برخوردار باشد. مهم ترین موارد ذکر شده در این ویژگی ها، روایی و پایایی است

تعریف روایی: روایی آزمون عبارت است از توانایی ابزار مورد نظر در اندازه گیری صفتی  xکه آزمون برای اندازه گیری آن ساخته شده است و شامل روایی صوری، روایی پیش بینی، روایی محتوا و … می باشد.
  
تعریف پایایی: پایایی یک وسیله اندازه گیری عمدتا به دقت نتایج حاصل از آن اشاره می کند. پایایی به دقت، اعتماد پذیری، ثبات، یا تکرار پذیری نتایج آزمون اشاره می کند.

رابطه روایی و پایایی: رابطه روایی و پایایی از این قرار است که یک آزمون باید پایا باشد تا بتواند روا باشد. اگر آزمونی در هر بار اجرا روی تعدادی نمونه، نتایج مختلفی به دست بدهد، آن آزمون یک آزمون پایا نخواهد بود و در واقع هیچ چیز را بدرستی اندازه گیری نخواهد گرفت و اگر یک آزمون چیزی را بدرستی اندازه گیری نکند هیچ اطلاعات مفیدی به ما نخواهد داد.

روش های تعیین روایی:
روش های متعددی برای تعیین روایی آزمون مورد استفاده قرار می گیرد که مهم ترین آنها عبارتند از: روایی منطقی( روایی ظاهری و روایی محتوایی)، روایی همزمان، روایی پیش بین، روایی سازه (همگرا، واگرا، تحلیل عاملی)

روش های تعیین پایایی:

روش های تعیین پایایی متنوعند و به شرح زیر دسته بندی می شوند: روش پایایی مصححان، روش بازآزمایی، روش فرم های هم ارز، روش همسانی درونی(روش دو نیمه کردن، روش کودر- ریچاردسون و روش آلفای کرونباخ)